Marka danışmanlığı bir meslek haline geleli çok olmadı. Halen ne olduğuna ve ne fayda sunduğuna dair net bir algı oluşmuş değil.
Marka Danışmanlığı Optimize Eder
Marka danışmanlığı hizmetinin en temel faydası markalaşma süreçlerini ve pazarlama faaliyetlerini optimize etmesidir. Bu optimizasyon bir kaç boyutun bir arada çalışmasıyla şekillenir. Markaların ve onlara sahip olan şirketlerin kaynakları sonsuz olmadığı için o kaynakları en verimli sonucu elde etmek için harcamak bu işin en temel faydasıdır. Bu nedenle de marka danışmanlığı hizmeti markaya has, marka özelinde, markanın dünyasına uygun sonuçlar üretmeyi gerektirir.
1. Doğru Marka Stratejisini Belirlemek
Bir marka, ona sahip olan şirketin iş stratejilerinin ışığında ve ona yön vererek güçlenir. Güçlü bir marka için doğru kararları vermek ve bu kararlar nezdinde bazı şeylerden vaz geçmek gerekir. Bir ürüne ya da hizmete dair tüm vaatleri ve değerleri sahiplenmeniz pek mümkün değildir. Özellikle pazara yeni giren bir marka için bir cephe açmak şarttır. Kaynaklar sınırlı olduğu için bu kaynakları optimum şekilde kullanmak ve markanın pazar liderliğine kadar gidebilecek bir alandan işe başlamak gerekiyor.
Belki pazardaki dev markalar pek çok vaadi ve değeri sahiplenebiliyor olabilir. Pazardaki penetrasyonundan aldığı güçle de bunu hızlıca müşterilerine ulaştırıyor olabilir. Ancak her marka bu lükse sahip değil. Çok paranız varsa süreç biraz hızlanır ancak doğrudan maddi kaynaklarla da ilişkili bir konu değil.
Markaların neyi tercih ettikleri kadar neden vaz geçtikleri de önemlidir. Ürün stratejisi, fiyatlandırma stratejisi, kanal stratejisi ve iletişim stratejisi başta olmak üzere tüm alanlarda doğru stratejinin belirlenmesi şirket içinde de verimlilik sağlar. Örneğin Ar-Ge verimlilikle yerine tasarıma odaklanabilir, enerjisini ve parasını daha çok bu alanda harcayabilir.
Mesela Alaçatı Muhallebicisi için yarattığımız strateji, menüde nelerin bulunması gerektiğini ve nelerin asla bulunamayacağını belirlemiştir. Bu zaman içinde şirket çalışanları için de bir kılavuz oldu. İnsanlar önüne çıkan alternatifleri ya da fırsatları “Bu bizim markamıza uygun değil” diyerek reddedebiliyor. Bu büyük bir avantaj.
2. Doğru İş Ortağını Bulmak
Marka danışmanlığının en önemli ikinci faydası pazarlama ekosistemi içinde yüzlerce, binlerce iş ortağı arasından markaya en uygun olanını bulmaktır.
Her marka ve markanın ihtiyaçları farklı doğrular yaratır. Bu nedenle markanın dünyasına ve ihtiyaçlarına uygun iş ortaklarının belirlenmesi çok önemlidir. Marka danışmanı, daha önce defalarca benzer süreçleri farklı koşullarda yaşadığı için iş ortağı – marka uyumunu doğru analiz eder ve optimum çözümü bulur.
3. Doğru Brifi Vermek, Çıkan İşi Doğru Okumak
Marka danışmanı, markaları ve ajansların kurtarıcısıdır. Ajanslar genelde bir marka danışmanının işin içinde olmasından memnundur (değilse de olmalıdır). Zira doğru brifi oluşturmak, ajansın yaratıcılığını belirli bir alana kanalize eder. Bu sayede marka sahibi ortaya çıkan yaratıcı işi “beğeniler” çerçevesinde değil, stratejiler çerçevesinde değerlendirir. Ajans ise yaptığı işin doğru bir şekilde değerlendirileceğinden daha emindir.
Örneğin geçmişte yeni yaratacağımız bir marka için, ülkenin en iyi ve popüler kurumsal kimlik tasarım ofisine verdiğimiz brifte şöyle bir ifade yer alıyordu:
“Logonun turuncu olması gerekiyor. Çünkü pazarda bu rengi kullanan hiç bir rakip yok. Öte yandan markanın stratejisi ve kişiliği ile de çok iyi örtüşüyor.”
Sonuçta ajans 6 alternatif kurumsal kimlik tasarımı gerçekleştirdi ve hepsi de turuncu idi. Ajans kendi yaratıcılığını logonun diğer unsurlarına odaklamıştı ve turuncunun farklı tonlarını alternatifler olarak sunmuştu. Sonuçta seçilen logo ve yaratılan marka ise bu.
4. Doğru Yatırım Yapmak
Sonuçta marka için verilen her karar ve yapılan her çalışma bir yatırımdır. Bu yatırım için para, emek ve zaman başta olmak üzere pek çok kısıtlı kaynak kullanılır. Marka danışmanlığı hizmeti bu yatırım en doğru şekilde yapılmasını sağlar.
Esasen her alanda ideal bir danışmanlık insanları risklerden ve gereksiz maliyetlerden korumayı sağlar. İyi bir marka danışmanı ise aldığı paranın karşılığını fazlasıyla markaya kazandırır.
Tek Şart
Burada tek bir şart söz konusudur. Marka sahipleri marka danışmanlığı gibi “lüks” sayılabilecek bir hizmet alırken bunu bir restoranda aldığı hizmet gibi görmemelidir. Marka sahipleri ve marka için çalışan herkes bir takım olduğunun farkında olmalı. Birlikte bir duvar inşa ediyorlar gibi hissetmeli. Zira marka danışmanı fikirleri ve deneyimleri ile yol gösterebilir ancak markanızı sizden daha iyi bilemez ve sizden daha iyi de yönetemez. Yani işinizi sizden iyi bilmesi mümkün değildir.